Bài viết

Vì Covid-19, hàng nghìn người trên thế giới đã mất khứu giác tạm thời và hiện tượng này có thể kéo dài hàng tháng trời sau khi đã hồi phục khỏi bệnh.

Anosmia là thuật ngữ y khoa dành cho hiện tượng mất khứu giác ở người. Giống như rất nhiều triệu chứng khác của virus Sars-COV-2, đây là một hiện tượng phổ biến và thường hay đi kèm với triệu chứng mất vị giác. Trên thực tế, mùi vị của món ăn bị ảnh hưởng từ 75-80% khứu giác. Bạn có thể mất vị giác hoàn toàn hoặc một phần khi bị mất khứu giác. Điều này có thể tưởng tượng tương tự như mọi bữa ăn đều trở nên vô vị hay nhạt thếch khi bạn bị ốm nặng và mũi nghẹt cứng.

Khứu giác là một trong những giác quan bị đánh giá thấp nhất trong cả năm giác quan của con người. Một số người cho rằng họ có thể sống mà không có khứu giác. Trong một nghiên cứu gần đây của McCann Worldgroup, “53% những người ở độ tuổi 16-22 và 48% những người ở độ tuổi 23-30 sẽ từ bỏ khứu giác nếu họ phải lựa chọn từ bỏ một giác quan để giữ một món đồ công nghệ.” Helen Keller đã từng gọi khứu giác là “thiên thần sa ngã” (fallen angel) của các giác quan vì chúng ta không trân trọng nó đúng đắn.

Tuy nhiên đối với một người không bị mất khứu giác bẩm sinh, trải nghiệm tạm thời này thật sự rất tồi tệ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống tinh thần. Triệu chứng này có khả năng làm cho người dễ mắc bệnh trầm cảm và rối loạn lo âu hơn những người sống sót khác sau Covid-19. Nếu bạn đột ngột không may bị mất thị lực, bạn vẫn còn hình ảnh trong não bộ và tâm trí. Nhưng với khứu giác, chúng ta không có những hình ảnh tượng hình để chúng ta có thể nhớ lại. Và khi khả năng ngửi trở lại, mùi hương có thể không còn giữ được những kết nối cảm xúc với quá khứ của bạn nữa.

Và có thể bạn không nhận ra, khứu giác đã luôn bảo vệ bạn! Việc nhận ra mùi cháy, khét của khói, hay mùi úng, mùi thiu của đồ ăn ít nhiều cũng ảnh hưởng đến hành động phản ứng. Nó còn giúp bạn thưởng thức được các món ăn ngon hơn hay giúp bạn ngủ ngon hơn khi có mùi của người thân yêu bên cạnh.

Tuy nhiên bạn đừng quá lo lắng, mũi của bạn hoàn toàn có thể phục hồi!

Thông thường khứu giác sẽ trở lại sau vài tháng bạn khỏi bệnh Covid-19. 95% bệnh nhân khỏi Covid đã có thể ngửi bình thường trở lại sau 6 tháng.

Phương pháp hỗ trợ điều trị được khuyến khích cho tình trạng mất khứu giác là huấn luyện khứu giác (smell training). Đây là một bài tập phải được lặp đi lặp lại trong một thời gian liên tục để kích thích và phục hồi hệ thống khứu giác.

Nếu bạn ngửi một mùi mà bạn biết là chanh, việc bạn nghĩ về mùi chanh khi bạn ngửi sẽ tham gia vào quá trình não nhận dạng mùi hương và kết hợp với việc tiếp xúc nhiều lần với mùi thơm, có thể giúp kích hoạt lại các thụ thể khứu giác. Các bài tập này bao gồm việc ngửi một số mùi đặc trưng mỗi ngày trong vài tuần..

Cụ thể, Smell Training bao gồm việc ngửi một bộ hương trong 20 giây, mỗi ngày 2 lần. Bạn nên lựa chọn các mùi hương thuộc các nhóm hương khác nhau ví dụ như: hương trái cây, hương cam chanh, hương hoa, hương cay gia vị, hương thảo mộc,... Một số mùi phổ biến và có thể dễ tìm kiếm là: chanh, hoa hồng, quế, hương thảo,... Bạn cũng có thể lựa chọn các mùi hương yêu thích hoặc quen thuộc với bạn để khiến bài tập có thể dễ dàng gợi nhớ hơn, có thể là mùi cà phê, mùi lá trà khô, mùi sách,...

Quá trình tập luyện khứu giác này kéo dài khoảng ba tháng. Việc tập luyện không thể kéo dài hơn thời gian này do hiện tượng bão hòa mùi, như khi bạn không còn thực sự ngửi thấy mùi nước hoa của chính mình sau khi dùng nó sau một thời gian dài.

Ngoài ra bạn cũng có thể cải thiện khứu giác bằng việc thay đổi lối sống và giúp tinh thần bạn nhẹ nhàng, dễ chịu hơn như hạn chế tiêu thụ các sản phẩm thịt, hành tây, trứng. Thậm chí nhiều người đã chuyển sang ăn chay sau khi nhiễm Covid. Nếu bạn bị mắc chứng parosmia (rối loạn khứu giác) thì ngay cả mùi thơm cũng làm bạn khó chịu và bạn không kiểm soát được mùi trên cơ thể, bạn nên chuyển sang sử dụng các sản phẩm unscented nữa nhé!

Nếu bạn có không may bị thì Bạn hãy nghĩ về mặt tích cực nhé: khi bị mất đi khứu giác và dần dần lấy lại nó, bạn như vừa được sinh ra một lần nữa. Mọi thứ đều tươi mới và niềm vui có thể trở nên đơn giản như mùi của ly cà phê còn nóng, mùi chăn nệm mới giặt thơm tho, mùi nước hoa của người bạn thương,… mọi thứ rất đỗi bình thường trong hàng ngày nhưng chúng ta chưa từng nâng niu.

Olfactozoom có cung cấp các box nguyên liệu thô trong mùi hương mà bạn có thể sử dụng như một kit training cho mũi nhé!

Bạn tham khảo thêm một số link:

https://www.fifthsense.org.uk/smell-training/

https://abscent.org/ - là một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ các bệnh nhân bị mất khứu giác

Viết bởi Olfactozoom team.

*Vui lòng đọc kỹ yêu cầu về Copyright - Bản quyền trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog Olfactozoom.

Đọc thêm:

Luyện mũi cho newbie ngành hương

Những kẻ nghiệp dư hiểu biết: những người sành nước hoa tự học