Trong quyển sách “Mùi hương và sự sụp đổ: Giải mã nước hoa khiêu gợi qua một thế kỷ” của tác giả Barbara Herman đã đề cập, thập niên cuối của thế kỷ 20 được mang tên "Water, water, everywhere" (tạm dịch: “Khắp nơi đều là nước”), với sự tiên phong của CK One - trong suốt, mát lạnh, với hình thức chai được thiết kế tinh khiết và đơn giản, có thể nói đây là tượng đài (High Priest) của dòng nước hoa unisex.
Sự “dễ hiểu, đơn giản” trong mùi hương của những năm 90s như sự tiếp nối hoàn toàn tự nhiên sau giai đoạn của những mùi hương “cường điệu, đầy hoa mỹ của Givenchy Ysatis, Must de Cartier, Amouage Gold và một số chai khác: vào thời điểm đó, Giorgio và bị cấm sử dụng tại các nhà hàng. Trong khi đó (có một sự chuyển mình về văn hóa), ví dụ như việc sử dụng đồng phục (trong đó bao gồm cả mùi hương) và những không gian mở lại gia tăng rõ rệt. Đó là một trong những xu hướng chính, ngoài ra cũng có những xu hướng đáng chú ý khác - phần còn lại của câu chuyện sẽ được kể bởi Sergey Borisov và Mat Yudov.
Sergey Borisov— câu chuyện về thế hệ nước hoa mới, mùi trầm hương và cây sung
Với góc nhìn cá nhân, tôi nghĩ rằng toàn bộ thị trường nước hoa niche bắt đầu nhen nhóm từ những năm 90s. Có hai lý do giải thích cho điều đó: sự phát triển như vũ bão của Internet và tư tưởng về sự cá tính và độc đáo ở khắp mọi nơi, việc này dẫn đến nhu cầu cần có một sân chơi để hình thành được rõ nét hơn. Với việc người tiêu dùng nhắm vào những sản phẩm ưu việt cũng như sự phát triển nhanh chóng của tin nhắn (sau này phát triển thành mạng xã hội), các thương hiệu niche đã giành được tấm vé may mắn: họ có thể tạo ra tiếng vang trong việc tiếp thị mà không cần nỗ lực và tạo ra những ồn ào trên các phương tiện truyền thông tương tự. Hãy nghĩ về những gã khổng lồ như Tom Ford, Montale và Killian thậm chí còn không tồn tại vào thời điểm đó! Không hề có bất kỳ một triển lãm thương mại hàng năm cho nước hoa như Italy's Pitti Fragranze and Esxence! Tiền thân của phân khúc niche, như Serge Lutens, Comme des Garcons, M. Micallef, đã bước đầu đánh giá tình hình thị trường, trong khi đó các thương hiệu như Annick Goutal, Diptyque, Parfums Nicolai, L`Artisan Parfumeur, Maitre Parfumeur et Gantier tiếp tục gia nhập sân chơi mà không có quá nhiều khó khăn.
L`Artisan Parfumeur Premier Figuier
Mùi hương quả sung lần đầu tiên được xuất hiện trong nước hoa cao cấp (haute parfumerie) thuộc về L’Artisan Parfumeur - Premier Figuier. Olivia Giacobetti đã chế tác ra một mùi hương có nốt xanh đầy thanh lịch - với nồng độ glycolierral cao; sự kết hợp này lần đầu tiên xuất hiện và được xem là tiền đề cho mọi sự kết hợp sau này và nó có ghi điểm tuyệt đối trong lòng người dùng. Ai ai trong thời điểm đó đều mong muốn sở hữu một chai vào mùa hè nóng bức.
Etro Messe de Minuit
Dĩ nhiên, Etro không phải là thương hiệu niche đầu tiên trên thế giới và Messe de Minuit không phải là câu chuyện đầu tiên về hương trầm và chất nhựa thơm (Myrrh) . Tuy nhiên, với mùi hương chủ đạo là gốc hoắc hương ngọt đượm mật ong (“honeyed patchouli”) thường được mô tả như “những bức tường cũ của một hầm mộ mang phong cách gothic” , điều này đã giúp Etro trở nên nổi tiếng và được yêu thích trong giới nước hoa.
Comme des Garçons EdP
Comme des Garçon EDP là chai nước hoa đầu tiên của brand Comme des Garçon, một mùi hương táo bạo và cũng là thông điệp đầu tiên của những mùi hương “không ngửi giống nước hoa” của nhãn hàng này. Nó không chỉ là một loại nước hoa, mà còn hoạt động như một loại thuốc, gây nghiện như một loại ma túy cực mạnh. Các nốt hương gia vị nóng và cay (bao gồm: đinh hương, nhục đậu khấu, quế, rau mùi, nhựa thông, labdanum và hoa hồng) cho thấy sự nỗ lực trong việc tạo ra chai nước hoa đặc biệt này, nó góp phần không nhỏ vào sự thành công và nổi tiếng của Comme des Garçons trong những năm tiếp theo nói chung.
Serge Lutens tham gia vào thế giới mùi hương - Đây là một bước đột phá trong những năm 90s và thậm chí, nó còn nhận được nhiều sự ca ngợi và yêu thích hơn cả Tom Ford ngày nay. Tôi cho rằng, chính Serge Lutens đã chứng minh cho sự hiệu quả kinh ngạc của một câu chuyện thương hiệu tràn đầy năng lượng. Giá trị thương hiệu của Serge Lutens tăng cao nhờ những mô tả ngắn gọn nhưng đầy thơ mộng về nước hoa của ông, không chỉ dừng lại ở việc tiếp thị trực tiếp như chúng ta biết mà còn nhằm mục đích mở rộng thị phần và tiếp cận với lượng khách hàng lớn hơn.
Mat Yudov— kể về sự thay đổi giới tính trong mùi hương, những nhà tiên phong và khẩu vị rủi ro của Bvlgari
Đôi khi tôi nghĩ rằng ngành công nghiệp nước hoa luôn dao động: sự thay đổi, đổi mới đến từ thời trang, âm nhạc và các lĩnh vực văn hóa khác trong những năm 80s, như một làn sóng, chỉ ảnh hưởng đến cách kiến tạo các mùi hương nước hoa một thập kỷ sau đó. Đó là giai đoạn đỉnh cao của những nghiên cứu tích cực, những thử nghiệm sáng tạo và cả những sai sót, các ranh giới được đẩy lùi cùng những giới hạn được thử nghiệm. Sự thành công thương mại dường như chỉ là mục tiêu phụ. Nhiều chai nước hoa của những năm 90s không được thiết kế để nhận được sự yêu thích của tất cả mọi người, thay vào đó chúng hiện hữu dưới dạng thành phẩm được tạo ra bởi những nỗ lực lớn lao nhưng cuối cùng chúng lại để lại dấu ấn sâu đậm trong tim người dùng.
Givenchy Amarige
Vào thời điểm đó, chúng ta không quen với việc “tuần nào cũng thấy một loại nước hoa mới ra mắt” , thậm chí việc tung ra một loại nước hoa phiên bản mở rộng - flanker, cũng đã là một vấn đề lớn. Mất tới 7 năm cho sự ra đời của Amarige sau chai Ysatis - mùi hương trụ cột ra trước đó, của nhà Givenchy, được điều chế bởi Dominique Ropion vào năm 1984. Đối với tôi đây có thể xem là một khoảng cách thế hệ. Hai thành phần chính của Amarige gồm: Hedione (chiếm khoảng 30% thành phần) và Iso E Super, có thể nói đây là những dấu hiệu báo trước cho việc sử dụng những cách thức mới để tạo ra hương thơm; tuy nhiên, vẫn có thể nhìn thấy mối liên hệ của Amarige giữa những mùi hương cổ điển của các kỷ nguyên trước đó rất rõ ràng. Các mùi hương trước có một số đặc điểm chung như :
Tháp mùi hương khá phức tạp, với những công thức hết sức dài
Chứa một lượng đáng kể các hương có chứa sweet balsamic, benzyl salicylate (có trong L'Air du Temps, YSL Opium, Chanel Coco), kết hợp với phức hợp trái cây - hoa.
Và Amarige đã thật sự táo bạo khi chứa lượng lớn hai thành phần kể trên (Hedione và Iso e super).
Shiseido Feminite du Bois
Féminité du Bois đã gia nhập vào thế giới hương trong những năm 90s. Định kiến về giới tính của ngành nước hoa dần trở nên phiền toái, đó cũng chính là khởi điểm cho xu hướng cross-dressing (hiểu nôm na là sự trao đổi trang phục cho người khác giới): nước hoa với nốt hương hoa được thiết kế riêng cho nam giới, trong khi những thành phần hương gỗ lại được phá cách hơn, tạo ra để phù hợp cho phái nữ. Féminité du Bois được xây dựng xung quanh mùi gỗ Tuyết tùng Texas - một nguyên liệu mang mùi gỗ ngửi khá khô nên đây là một thành phần hương khá táo bạo và khó sử dụng cho nữ. Tuy nhiên, nhà điều chế hương đã kết hợp nốt gỗ khô này một cách tài tình với Xạ hương, Iso E Super, cùng với một lượng lớn gamma-undecalactone (có mùi như mận) - 3 nhân tố này làm dịu mùi hương một cách hoàn hảo. Féminité du Bois đã khai sinh ra phong cách hoàn toàn mới, đặc trưng cho thương hiệu nói riêng và định hình cho cả thập kỷ sắp tới. Féminité du Bois được tạo nên bởi 2 perfumers: Christopher Sheldrake và Pierre Bourdon. Sau chai mùi hương độc đáo này ra đời, Christopher Sheldrake tiếp tục hợp tác với Serge Lutens, cho ra, một loạt những mùi hương Bois - gỗ cho bộ sưu tập nước hoa của Serge Lutens. Pierre Bourdon, người cha thứ hai, đã sử dụng ý tưởng của phong cách này để tạo ra chai nước hoa Dolce Vita của Dior muộn hơn một chút, vào năm 1994. Khi bạn ngửi Dolce Vita Dior và Féminité du Bois, bạn chắc chắn sẽ thấy nhiều sự tương đồng.
Estee Lauder Pleasures
Hương thơm này được tạo ra bởi Alberto Morillas và Annie Buzantian từ năm 1995, và theo tôi là một loại mùi hương có thành phần hương hoa dịu dàng và hài hòa mà chúng ta có lẽ không còn được tìm thấy trong nước hoa đương đại nữa. Dư âm của nốt hương xanh ẩm ướt, yên bình của Pleasures có thể nhận ra ngay lập tức, rất đặc trưng, lưu luyến và độc đáo với các nốt rõ rệt nhất của Lily - linh lan, mẫu đơn và tử đinh hương.
Bvlgari Black
Một tác phẩm cực kỳ táo bạo ngay cả đối với thị trường niche đương đại. Annick Menardo đã có quyết định khác biệt, kết hợp các yếu tố đối lập và hòa quyện chúng với nhau cho ra thành phẩm cuối cùng thật sự nổi bật kể cả khi đã 20 năm trôi qua. Tôi xem xét tác phẩm trong sự kinh ngạc tựa như đang giải một ô chữ , khám phá những khía cạnh mới của vẻ đẹp kỳ diệu: trà, indole, aldehyde và cùng với vanillin, hoặc amber mặn với gỗ đàn hương ngọt và chanh đắng.
Bài viết được team Olfactozoom lược dịch, bổ sung và chỉnh sửa thông tin từ bài viết của Fragrantica: https://www.fragrantica.com/news/Fragrant-Milestones-of-the-1990s-10320.html
*Vui lòng đọc kỹ yêu cầu về Copyright - Bản quyền trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog Olfactozoom.
Đọc thêm:
- Tags: Sergey Borisov, Mat Yudov, L`Artisan Parfumeur Premier Figuier, Etro Messe de Minuit, Comme des Garçon EDP, Serge Lutens, Givenchy Amarige, Estee Lauder Pleasures, Bvlgari Black, 90s